عقود معوض و غیرمعوض چیست ؟

ارسال شده توسط وکیل پایه یک دادگستری در ۱۴۰۱-۰۶-۲۴
عقود معوض و غیرمعوض چیست ؟
۲.۷
(۳)

در دنیای حقوق، قراردادها یا عقود به‌عنوان ابزارهای اصلی تنظیم روابط مالی و اجتماعی، جایگاه ویژه‌ای دارند. یکی از تقسیم‌بندی‌های بنیادین در میان عقود، تفکیک آن‌ها به دو دسته‌ی معوض و غیرمعوض است؛ تقسیم‌بندی‌ای که بر پایه وجود یا نبود عِوض (مال یا منفعتی در قبال تعهد) میان طرفین شکل می‌گیرد. این تمایز، نه‌تنها ماهیت حقوقی قرارداد را مشخص می‌کند، بلکه در تعیین آثار، مسئولیت‌ها و ضمانت‌ اجراهای هر قرارداد نیز نقشی کلیدی دارد. شناخت صحیح مفهوم عقود معوض و غیرمعوض، به افراد کمک می‌کند تا در تنظیم و اجرای قراردادها، تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری داشته باشند.

عقود معوض و غیرمعوض نوعی از عقدها هستند. که در زندگی روزمره بیشتر با آن ها سروکار داریم. اگر از شما بپرسند عقود معوض و غیرمعوض چیست؟ چه جوابی خواهید داد. در ادامه مطلب بهترین وکیل خانواده در اصفهان پاسخ این سوال را خواهد داد.

عقد چیست؟

عقد از واژه عهد گرفته شده و در واقع یعنی عهد و پیمان بستن میان دو یا چند فر.در علم حقوق عقد به معنای تعهد یک نفر یا چند نفر در مقابل فرد یا افرادی دیگر است. این واژه از حیث اصطلاحی به این معنی است. که رابطه حقوقی بین طرفین عقد ایجاد شده است. تعهدهایی که در بین طرفین شکل می‌گیرد، می‌تواند مالی یا در قبال انجام کاری باشد. عقد انواع مختلفی دارد. که در ادامه به تعریف عقد معوض و غیر معوض میپردازیم.

عقد معوض و غیرمعوض

همانور که در ابتدای مطلب بهترین وکیل در اصفهان بیان کرد. عقود معوض و غیر معوض از عقودی هستند. که بسیار پر استفاده اند. از این رو بهتر است که اطلاعات کافی در رابطه با این عقود بدانیم. به عقد غیر معوض اصطلاحا عقد مجانی نیز گفته میشود. در علم حقوق، قراردادها (عقود) به‌عنوان ابزارهای قانونی برای تنظیم روابط مالی و غیرمالی میان افراد، دارای انواع گوناگونی هستند که هرکدام ویژگی‌ها و آثار خاص خود را دارند. یکی از مهم‌ترین تقسیم‌بندی‌های عقود، بر اساس وجود یا نبود عوض یا مقابِل مالی در معامله است؛ که این تقسیم‌بندی، عقود را به دو دسته‌ی معوض و غیرمعوض تقسیم می‌کند. شناخت تفاوت‌ها، ویژگی‌ها و آثار این دو نوع عقد، برای تمامی اشخاصی که درگیر معاملات یا تنظیم قراردادهای حقوقی هستند، امری ضروری است. در ادامه با تعریف، تفاوت‌ها و کاربردهای هر یک از این دو نوع عقد آشنا می‌شویم.

عقد معوض

عقود معوض و غیرمعوض چیست ؟

در حقوق مدنی، بسیاری از قراردادها بر پایه تبادل منافع یا اموال میان دو طرف بنا شده‌اند که به آن‌ها عقود معوض گفته می‌شود. عقد معوض نوعی قرارداد است که در آن هر یک از طرفین، در قبال دریافت یک مال یا منفعت، چیزی را به طرف مقابل واگذار می‌کند. این نوع عقود در معاملات روزمره مانند خرید و فروش، اجاره، صلح مالی و پیمانکاری کاربرد فراوانی دارند. در واقع، عقد معوض اساس بسیاری از روابط مالی را تشکیل می‌دهد و به دلیل ایجاد تعهدات متقابل میان طرفین، از اهمیت ویژه‌ای در نظم‌بخشی به معاملات برخوردار است.

عقد معوض در واقع یعنی شما به ازای مالی که از شخصی دریافت کرده اید. مالی دیگر را به او بدهید. با مثالی سادتر عقد معوض را بیان میکنیم. فرض کنید شما قصد فروش خانه خود را دارید. خریدار با پرداخت مبلغ معنی به شما خانه شما را به تملک خود در می آورد در واقع مال شما یعنی خانه تان با پول معاوضه شد. به این عقد، عقد معوض می گویند. فروش ماشین یا عقد اجاره از دیگر عقود معوض است.

بیشتر بخوانید : عقد لازم و جایز چیست؟

عقد غیرمعوض

عقود معوض و غیرمعوض چیست ؟

در عقد غیرمعوض بر خلاف عقد معوض شما در ازای پرداخت مالی چیزی دریافت نمیکنید. ساده ترین مثالی که بهترین وکیل خانواده در اصفهان  میتوانست به کار ببرد. بخشیدن مالی به کسی است. برای مثال هدیه دادن یا بخشیدن ملکی به شخصی بدون دریافت وجه و … به همین دلیل است که به این عقد عقد مجانی نیز می گویند. این عقد را طرف مقابل میتواند نپذیرد.

تفاوت های عقد معوض و غیرمعوض

دو تفاوت در این عقود وجود دارد که عبارت است از:

  • وجود عوض:در عقد معوض هدف از عقد و متعهد شدن به آن، به دست آوردن عوض متقابل است . ما متعهد به تحویل ماشین می شویم تا پول آن را بدست بیاوریم اما در عقد غیر معوض یا عقد مجانی ، این عوض وجود ندارد
  • انجام دادن تعهدات: در عقد معوض عوض وجود دارد. بنابراین اگر یکی از طرفین به تعهد خود عمل نکند. طرف مقابل هم میتواند به تعهدات خود پای بند نباشد. در عقد غیرمعوض اما هیچ عوض و مالی وجود ندارد. از این رو اگر متعهد به تعهد خود عمل نکند. فقط از طریق شکایت کردن میتوان اور مجبور به انجام تعهد کرد.

حق حبس در عقود معوض

در روابط قراردادی، به‌ویژه در عقود معوض که طرفین در قبال دریافت مالی یا منفعتی، متعهد به ارائه عوضی می‌شوند، رعایت تعادل و انصاف در اجرای تعهدات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از مهم‌ترین سازوکارهای قانونی برای حفظ این تعادل، حق حبس است. این حق به هر یک از طرفین قرارداد اجازه می‌دهد که تا زمان ایفای تعهد طرف مقابل، از انجام تعهد خودداری کند. حق حبس نه‌تنها به‌عنوان یک ابزار حمایتی در معاملات معوض شناخته می‌شود، بلکه نقش مهمی در جلوگیری از ضرر و تضییع حقوق طرفین ایفا می‌کند. در ادامه با مفهوم، شرایط و کاربردهای این نهاد حقوقی آشنا می‌شویم.

همانطور که گفته شد. اگر در عقد معوض یکی از طرفین قرارداد به عهد خود عمل نکند. طرف مقابل هم میتواند به تعهدات خود عمل نکند. و وفای به عهد را موکول به اجرای تعهد از سمت طرف دیگر کند. که به این روند در حقوق حق حبس می گویند.

تجارتی بودن عقود معوض

عقود معوض تجارتی هستند. عقود غیرمعوض تجارتی محسوب نمیشوند. چرا که تجارت نیازمند تبادل مال است. اما در عقود غیر معوض همانطور که می دانید فقط یکی از طرفین مال خود را از دست میدهد. و تبادلی صورت نمی گیرد.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

Average rating ۲.۷ / ۵. تعداد آرا: ۳

تا حالا رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

We are sorry that this post was not useful for you!

Let us improve this post!

Tell us how we can improve this post?

نوشته شده توسط وکیل پایه یک دادگستری تاریخ ارسال ۱۴۰۱/۰۶/۲۴ 1 نظر 726 نمایش دسته کیفری

دیدگاه کاربران

عقد لازم و جایز چیست؟ - حسین یاوری در تاریخ ۱۴۰۴/۲/۲۵

[…] بیشتر بخوانید: عقود معوض و غیرمعوض چیست ؟ […]


مطالب مرتبط