ازدواج سفید در ایران و جهان
ارسال شده توسط وکیل پایه یک دادگستری در ۱۴۰۱-۰۷-۲۱
ازدواج سفید چیست؟
ازدواج سفید نوعی از تشکیل زندگی زناشویی است که بدون رسمیت است. یعنی در هیچ دفتر ازدواج و ثبت اسنادی ثبت نمیشود. در واقع زن و مرد بدون گذران هیچ آداب و رسومی زندگیشان را زیر یک سقف شروع خواهند کرد. در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند. و نمیتوانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند. ازدواج سفید در ایران نوعی شوک فرهنگی محسوب میشود. چرا که سالیان زیادی است که جوامع غرب با این سبک ازدواج روبرو هستند. اما در ایران به تازگی سرو صدایی به پا کرد. در حالی که این ازدواج در ایران و در بین مردم اصلا مورد قبول نیست.
پیدایش ازدواج سفید

ازدواج سفید برای اولین بار در ایالات متحده امریکا و زیر پرچم جنبشی به نام آزادی زنان پایه ریزی شده است. اگرچه جنبش آزادی زنان با هدف و نیت توسعه اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و … کشور و تحقق مفهوم عدالت در همه ابعاد برای زنان شکل گرفت، اما سالها بعد این جنبش به نام انقلاب جنسی دربین کارشناسان معرفی گشت .و ابعاد عدالت جویانه و ضد تبعیض آن جایش را به ناهنجاریها و رفتارهای نامتعارف و ابتذال محور در بین زنان داد. درست است که ماهیت و هدف جنبش آزادی زنان دارای ارزشمندیهای زیادی برای جامعه ایالات متحده امریکا بود ولی نمیتوان از ناهنجاریها و سنت شکنیهای غیر اخلاقی آن چشم پوشی کرد. از آن زمان بود که پدیده ازدواج سفید و شروع زندگی مشترک بدون لحاظ مسائل قانونی و رسمی ترویج یافت.
دلایل گرایش به ازدواج سفید
همانطور که در ابتدا به آن اشاره شد گرایش به ازدواج سفید در ایران نیز زیاد شده است. دلایل این گرایش را از نظر بهترین وکیل رابطه نامشروع در اصفهان به شرح زیر است:
اقتصادی:
- مشکلات مالی جوانان: هزینههای بالای ازدواج رسمی، مراسم عروسی، تهیه جهیزیه و مسکن، بسیاری از جوانان را از ازدواج رسمی باز میدارد و آنها را به سمت همباشی با هزینههای کمتر سوق میدهد.
- بیکاری و عدم امنیت شغلی: نبود شغل مناسب و نگرانی از آینده اقتصادی، تعهدات بلندمدت ازدواج رسمی را برای جوانان دشوار میسازد.
- مهریههای سنگین: در ایران، مهریههای بالا و ترس از ناتوانی در پرداخت آن در صورت طلاق، برخی مردان را از ازدواج رسمی منصرف میکند.
اجتماعی و فرهنگی:
- تغییر نگرشها نسبت به ازدواج: در جوامع مدرن، به ویژه در غرب، نهاد ازدواج سنتی تا حدی کمرنگ شده و اشکال جدیدی از روابط جایگزین آن شدهاند. این تغییر نگرش از طریق جهانی شدن و رسانهها به ایران نیز راه یافته است.
- فردگرایی و استقلالطلبی: تمایل به حفظ استقلال فردی و عدم پذیرش مسئولیتهای سنتی زناشویی، برخی افراد را به سمت ازدواج سفید سوق میدهد.
- آزمایش رابطه قبل از تعهد رسمی: برخی جوانان ازدواج سفید را راهی برای شناخت بهتر یکدیگر و اطمینان از سازگاری قبل از پذیرش تعهدات قانونی و شرعی ازدواج میدانند.
- بالا رفتن سن ازدواج: به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، سن ازدواج در ایران و جهان افزایش یافته و برخی افراد برای ارضای نیازهای عاطفی و جنسی خود پیش از ازدواج رسمی به همباشی روی میآورند.
-
ترس از طلاق: مشاهده آمار بالای طلاق و پیامدهای منفی آن، برخی جوانان را نسبت به ازدواج رسمی مردد کرده و آنها را به سمت روابطی با تعهد کمتر سوق میدهد.
- عدم اعتقاد به ازدواج رسمی: برخی افراد به دلایل ایدئولوژیک یا تجربیات شخصی، اعتقادی به ساختار سنتی ازدواج ندارند.
- تغییر در روابط خانوادگی و تعارض نسلی: در برخی موارد، اختلافات با خانواده و تمایل به استقلال از قیود سنتی خانوادگی، جوانان را به سمت زندگیهای مستقل بدون ازدواج رسمی سوق میدهد.
- تأثیر فرهنگ غرب: الگوبرداری از سبک زندگی و روابط در جوامع غربی، به ویژه از طریق رسانهها و اینترنت، در گرایش به ازدواج سفید بیتأثیر نبوده است.
روانشناختی:
- عدم مسئولیتپذیری: برخی افراد تمایلی به پذیرش مسئولیتهای زندگی زناشویی ندارند و ازدواج سفید را راهی برای داشتن رابطه بدون تعهد میدانند.
- ترس از تعهد: تجربه روابط ناموفق قبلی یا ترس از محدود شدن آزادیهای فردی میتواند عامل گرایش به ازدواج سفید باشد.
- نیازهای عاطفی و جنسی: ارضای این نیازها بدون پذیرش تعهدات رسمی، برای برخی افراد جذاب به نظر میرسد.
در نهایت، گرایش به ازدواج سفید یک پدیده چندوجهی است که تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روانشناختی قرار دارد و در جوامع مختلف با شدت و اشکال متفاوتی بروز میکند.
انواع ازدواج سفید در ایران و جهان

ازدواج سفید را میتوان شامل دو دسته دانست. دسته اول هم خانگی و دوسته دوم هم باشی. در دسته اول یعنی هم خانگی خانم و آقا بدون هیچ عقد شرعی و رسمیت قانونی با یکدیگر در یک خانه بدون ارتباط جنسی زندگی میکنند. این سبک ازدواج سفید در ایران مورد قبول نیست. در دسته دوم هم باشی دو فرد غیر هم جنس بدون ثبت رسمی و هیچ خطبه و عقدی مشترکاً در یک خانه زندگی و روابط زناشویی برقرار میکنند. این سبک در واقع زندگی زناشویی بدون ازدواج است. در کشورهای اروپایی و آمریکایی این سبک بسیار رواج دارد.
اثرات نامطلوب ازدواج سفید
ازدواج سفید طبیعتا اثرات نامطلوبی بر طرفین ازدواج خواهد داشت. بهترین وکیل رابطه نامشروع در اصفهان این اثرات نامطلوب را به شرح زیر بیان میکند:
- خیانت جنسی زوجین به همدیگر
- عدم تعهد و وفاداری و پایبندی به زندگی مشترک
- جایگزینی زندگی زناشویی با تفریح و خوشگذرانی
- بروز مشکل در روابط خانوادگی
- عدم حمایت عاطفی و اقتصادی از طرف خانواده ها
- توسعه و ترویج فساد و بی بند و باری
مجازات ازدواج سفید در ایران

ازدواج سفید در ایران برخلاف قوانین شرعی و دین میباشد. قانونگذار مجازاتی را برای آن در نظر گرفته است. طبق ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده، چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی اقدام به ازدواج دائم نماید و از ثبت آن خودداری کند.، علاوه بر اینکه باید ازدواج را به ثبت برساند ، به پرداخت جریمه نقدی ( از ۸۰ میلیون ریال تا ۱۸۰ میلیون ریال ) و حبس ( از ۹۱ روز تا ۶ ماه ) محکوم خواهد شد. همچنین اگر افرادی صرفا به صورت توافقی این نوع زندگی مشترک را انتخاب کنند، چنین توافقی برخلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه می باشد و نامشروع است .که از حیث ارتکاب عمل نامشروع و فعل حرام مطابق ماده ی ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی قابل تعقیب خواهند بود و مجازات خواهند شد.